میکروپیکسی: روشی توانمند در بررسی و تعیین مواد اولیه مصنوعات شیشهای دوره اشکانی کاخ شائور (شوش)
نویسندگان
چکیده مقاله:
Investigation of scientific archaeological excavation reports in Iran indicated that these excavations yielded a large number of fragments of glass objects from many archaeological sites, but a very limited number of preliminary studies on elemental analysis of a few Iranian glass objects have been published. Also, a literature survey on pre-Islamic glass objects (especially from Parthian and Sasanian epoch) indicates that there are only a few studies on a limited number of Sasanian and Parthian glasses from Iraq, too. However, a systematic analysis of the Parthian glasses artifacts from Iran is still missing and until now, no reports has been reported about the chemical composition of Parthian glasses from Iran. Therefore, for the first time, the chemical composition of Parthian glass objects from the Shaur Palace at Susa in Khuzistan Plain have been considered. Shaur Palace locates at the west of the ancient site of Susa, next to Shaur River, Khuzestan province, south-west of Iran. It has been excavated by a joint French-Iranian team since 1970 to 1976. There were recognized three Islamic, Parthian, and Achaemenid strata. In this work, 21 glass objects date back the Parthian period were analyzed by Micro- PIXE technique in order to measure the constituent elements and to investigate the types of glass and raw materials used in the manufacturing recipe. The micro-PIXE measurement was performed with scanning proton microprobe system manufactured by Oxford Instruments using the 3 MV Van de Graaff accelerators at the Nuclear Science & Technology Research Institute in Atomic Energy Organization of Iran. The samples were analyzed in a vacuum chamber using a beam of 2.5MeV protons focused to a diameter less than 10 μm. The beam current was in the range of 30 to 50 pA. Characteristic X-rays were detected using a Si(Li) detector with an active area of 60 mm2 positioned at an angle of 135° relative to the incident beam direction and with an energy resolution of 150 eV for Fe-Kα. Analyzed samples were fragments of the body, rim, bottom, and handle of vessels such as bowls, bottles and beakers. They were generally green with a nacreous coating, resulted from surface corrosion due to long-term burial in the soil. Also, 90% of glass objects manufactured at Shaur Palace were manufactured on free blowing method and most of them were plain and undecorated. Elemental analysis of the glass artifacts by micro-PIXE indicated that the constituent elements of the samples are sodium, magnesium, aluminum, silicon, phosphor, sulfur, chlorine, potassium, calcium, titanium, manganese, and iron, with different concentration and weight percent percentage (wt%). Determination and measurement of each of these elements respond to questions raised about the technology, type of the glass and raw materials of manufacturing recipe. The micro-PIXE analysis showed that these samples are mainely composed of SiO2 (63-65 wt %), Na2O (13-18 wt %) and CaO (6-8 wt %). Consequently, all these samples are Silica- Soda- Lime glass type. However, the amounts of magnesium oxide (MgO) and potassium oxide (K2O) in all analyzed samples were more than 2.5wt%, where their contents vary between 2.5 to 5wt%, and 2.5 to 4.5wt%, respectively. Therefore, it is was clear that the ashes obtained from halophytic plants are considered as supplying source for soda in these glasses, so these glasses are Plant ash Silica- Soda- Lime type. Moreover, the micro-PIXE results clearly revealed that in the manufacturing of all shaur glass objects the same sources of silica and plant ashes have been used. In addition, the strong linear correlation of minor elements in the samples indicated that colorants and decolorizing agents have not been intentionally added in the manufacturing process.
منابع مشابه
بررسی آثار شیشه ای اشکانی کاخ شائور
کاخ شائور در سمت غربی محوطه باستانی شوش و در مجاورت رود شائور قرار دارد. کاوشهای این محوطه از سال 1970 تا 1976 م توسط هیات فرانسوی به سرپرستی رمی بوشارلا و آدران لابروس با همکاری محمود کردوانی از ایران انجام گرفت. در این محوطه سه لایه باستانی مربوط به دوره اسلامی، اشکانی و هخامنشی شناسایی شد. در طی این کاوشها ظروف شیشهای از دورههای اشکانی تا اسلامی کشف گردید. آثار اشکانی شائور، به ظروف دارو...
متن کاملبررسی میزان تاثیرگذاری معماری اورارتو بر معماری هخامنشی (نمونه موردی کاخ آپادانای شوش)
اورارتو نام تمدنی است که در غرب آذربایجان امروزکه حدود 1000 سال ق.م. قدرت گرفت. این تمدن همزمان با آشوریها در شمال عراق و تمدن عیلام نو در غرب ایران بود. بیشتر اطلاعات از تمدن اورارتو، از نوشته های آشوری است. سلطنت اورارتو در قرن 8 ق.م. از بین رفت و باقیمانده آن، به زیر قدرت مادها در آمد. آنان قومی مبتکر، خلاق و آبادکننده بودند. اورارتوها در سرزمینی که در زمان قدرت آنها از ساحل باختری دریای خ...
متن کاملبررسی شیوه های تدفین دوره اشکانی در گورستان ولیران دماوند
دوره اشکانی به دلیل دوران طولانی امپراطوری ،گستردگی وسعت زیاد قلمرو حکومتی و وجود مذاهب مختلف ، شیوههای متنوعی جهت دفن اجساد وجود داشته است. تاکنون گورستانهای متعدی از این دوره با شیوههای متفاوت تدفین از قبیل :قبور خمرهای ، سردابهای ، گور معبد ، تابوتی ، چاهی ، مکعب مستطیل ، گودالهای ساده و سنگ چین در نقاط مختلف داخل و خارج ایران کشف و حفاری شده است. در بخش شمال شرق فلات مرکزی ایران و بخصو...
متن کاملتحلیل ساختار پلان معماری کاخ های دوره هخامنشی و تأثیر آن بر معماری دوران اشکانی و ساسانی
پلان رایج در معماری دوره های قبل از هخامنشی و مرحلۀ اول معماری هخامنشی، مستطیل شکل است. تغییر این پلان به پلان مربع در دورۀ داریوش بزرگ، پیرو تفکرات جهان بینانه وی در وام گیری از اندیشه های ملل تابعه، به عنوان حرکتی نو در مرحلۀ دوم معماری هخامنشی، مقدمه ای برای استفاده از این نوع پلان به شکلی کامل تر و ایجاد گنبد در معماری پارتی شد. این حرکت نتیجۀ بازخورد فرهنگی اندیشۀ یونانیان در زمینۀ استفاده...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 4 شماره 1
صفحات 47- 65
تاریخ انتشار 2018-06
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
کلمات کلیدی برای این مقاله ارائه نشده است
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023